Gebelik ve Deri Hastalıkları
07 Ağustos 2018

Gebelik sırasında vücudumuzda başlıca bağışıklık sistemi, hormonal sistem, metabolik sistem ve damar yapılarında olmak üzere deriyi de etkileyen değişiklikler oluşur. Gebelikte gelişen cilt sorunlarının bazıları çoğu gebede görülürken ki bunlara fizyolojik değişiklikler diyoruz , nadiren gebeliğe özel gebelik dermatozları dediğimiz bir grup kaşıntılı, döküntülü hastalıklarda oluşabilir.
Gebelikte gelişen cilt sorunlarını başlıca 3 grupta toplayabiliriz.
1.      Gebelikte Görülen Olağan Deri Değişiklikleri
                     a)Deride Koyulaşma (Pigmentasyon):
Sıklıkla meme başlarında, genital bölgelerde, göbek çevresinde, koltuk altlarında renk koyulaşması gözlenir. Esmerlerde bu durum daha belirgindir. Yüzde melazma dediğimiz özellikle güneş ışınlarına maruz kalan bölgeler olan yanak, burun, alın, dudak üstünde maske şeklinde düzensiz sınırlı kahverengi lekeler oluşabilir. Yüzdeki bu Lekelerin oluşumunu azaltmak için tüm gebelik boyunca uygun bir güneş koruyucu kulanılmalıdır.
 
 
b) Cilt Çatlakları:
 
Hormonal değişiklikler, kişinin yapısal özellikleri ve deride gerilmeye bağlı olarak sıklıkla karın, kalça, göğüs bölgelerinde yırtılmalar oluşur, hafif kaşıntıda eşlik edebilir. Bunlar ilk başta pembe-mor renkteyken zamanla beyazlaşır ve kalıcı hale gelir. Oluşan bu çatlakların rengi kırmızı-morken tedavisi daha kolaydır. Çatlak oluşumunu engellemek, azaltmak için gebelik süresince doktorunuzun önereceği özel kremleri kullanmak faydalı olabilir.
 
 
c) Gebelikte oluşan damarsal değişikliklere bağlı olarak ellerde, yüzde, bacaklarda, ödem, şişmeler, varislerde artma, travmayla morarmaların kolay oluşması, terlemede artış, yüzde kırmızı renkte örümcek gibi spider anjiom dediğimiz kılcal damar gelişmeleri oluşabilir. Gebelik döneminde avuç içlerinde kızarıklıklar sık gözlenir kızarıklığa bazen kaşıntıda eşlik edebilir. Kaşıntı şiddetliyse uygun kremlerle tedavi edilebilir.
 
 
 
 
d)Saç ve Tırnak Değişiklikleri
 
Saçlarda ve kıllarda hamilelik süresince artış olur, saç dökülmesi azalır. Tırnaklar incelip daha kolay kırılabilir hale gelir. El ve tırnaklara nemlendirici sürülmesi, deterjan ve kimyasal maddelerden uzak durulmasında fayda vardır.
e) Benler
Gebelikte mevcut benlerin sayısı artabilir, melanom (cilt kanseri) olasılığı düşük
olsa bile hızla büyüyen, değişen benlerin dermatolog tarafından değerlendirilmesinde fayda vardır.
 
f) Sivilcelerde artma veya daha önce sivilcesi olmayanlarda yeni sivilce oluşumu görülebilir, bazende var olan sivilcelerde azalma olabilir.
 
 
2.Gebeliğin Mevcut Deri Hastalıkları Üzerine Etkileri
 
Gebelikte bazı deri hastalıklarının seyrinde artış görülebilir. Sedef hastalığı, atopik dermatit, ürtiker, bağ dokusu hastalıkları, pemfigus gibi hastalığı olanlarda hastalıklarında alevlenmeler olabilir.Deri tümörleri hızla büyüyebilir, bağışıklık sisteminin değişmesine bağlı olarak virüslerle oluşan uçuk, siğil gibi hastalıklar ve mantar hastalıkları daha sık gelişir ve daha şiddetli seyreder.
3.Gebelikte görülen bazı deri hastalıkları sadece gebelerde görülmeleri nedeniyle gebelik dermatozları olarak adlandırılır. Bunlar kaşıntılı kızarık, deriden hafif kabarıkdöküntülerin olduğu bir grup hastalıktır, çoğunlukla iyi seyirlidir ve doğumdan sonraki birkaç haftada kendiliğinden kaybolur. Başlıcaları şunlardır:
                     a)Gebeliğin Poliformik Erupsiyonu
                       100 ile 300 gebede bir görülür. Hastalım çoğunlukla ilk gebelikte, çoğul gebeliklerde, aşırı kilo alan gebelerde ve gebeliğin son üç ayında ortaya çıkar. Karındaki çatlakların üzeri veya çevresinden başlayıp kalçalara, uyluklara, kollara yayılabilen kaşıntılı kırmızı, deriden kabarık döküntüler şeklindedir. Ortalama 6 hafta sürer kendiliğinden iyileşir sonraki gebeliklerde genellikle tekrarlamaz, bebeğe zararı yoktur. Tedavi için kaşıntıyı azaltıcı kremler ve nemlendiriciler kullanılabilir.
                      b) Gebeliğin Atopik Döküntüsü
                        Kendisinde veya ailesinde atopi(alerji) öyküsü olan gebelerde egzema benzeri kaşıntılı, kızarık döküntüler olur. Gebeliğe özel cilt hastalıklarının içinde en sık rastlanılanıdır. Gebeliğin 4. Ayından itibaren başlayabilir. Genellikle yüz, boyun, kol ve bacağın iç yüzlerinde yaygın egzemalar görülür, cilt kuruluğu sıktır. Anne karnındaki bebeğe zarar vermez, sonraki gebeliklerde tekrarlama eğilimindedir. Uygun tedavi ile şikayetler belirgin şekilde azalır.
                      c)Penfigoid Gestasyones
                        Gebelikte hormonların ve bağışıklık sisteminin değişmesine bağlı olarak göbek çevresinden başlayıp gövde kol ve bacaklara yayılan kızarıklıklar oluşur daha sonra bunlar içi sıvı dolu kabarcıklar haline dönüşür. Hastalaın çoğu doğumdan birkaç hafta veya aylar sonra kendiliğinden iyileşir. Oldukça nadir görülen bir hastalıktır.
 
 
                       d) Gebeliğin İntretepatik Kolestazı   (Gebeliğin Nedeni Bilinmeyen Tekrarlayan Sarılığı)
 
                          10.000 ile 1000 gebede bir görülür. Hepatit-c geçirenler, safra kesesi taşı veya ameliyatı olanlarda, çoğul gebelikler ve anne yaşının ileri olması durumları riski artırır. Gebeliğin son 3 ayında görülür. Deride safra tuzlarının birikimine bağlı olarak annede şiddetli kaşıntı vardır; ama yukarıda anlatılan diğer hastalıklardaki gibi döküntü yoktur. Deride şiddetli kaşıntıya bağlı sıyrıklar yaralar oluşabilir. Kaşıntı geceleri artar, bazı gebelerde sarılık gözlenebilir idrar rengi koyulaşabilir.  Bu hastalıkta bazen anne karnındaki bebek etkilenebileceği için bazı tetkiklerin yapılması gerekebilir. Bu gebelerin gebelikleri süresince sık takip edilmeleri uygun olur.                                                                                                                                                                                                                    
                          Gebeliğiniz süresince karşılaşabileceğiniz deri değişikliklerinin ve sorunlarının çoğu olağan, sık rastlanan durumlar olsa bile her türlü cilt problemleriniz ve sorularınız için dermatoloji polikliniğine başvurabilirsiniz.