EPİDURAL ANESTEZİLİ NORMAL DOĞUM (AĞRISIZ DOĞUM)
Doğum belki de yaşam boyu görülebilecek en ağrılı durumlardan birisidir.
Doğum sancısı annenin gereksiz yere acı çekmesine ve fizyolojik stres
oluşturmasının yanında annenin yorgun düşmesine de neden olur. O yüzden
son yıllarda doğum ve çıkım için belden uyuşturmalı ağrı kesici
tekniklerinin kullanımı çok yaygınlaşmıştır.
AĞRISIZ DOĞUM NE ZAMAN UYGULANIR ?
Rahim kasılmaları düzenli hale geldikten (Doğum ağrıları oturduktan)
sonra rahim ağzı yaklaşık % 60-70 incelip, açıklığı 4cm’e ulaşınca yani
sancılar anneyi ciddi olarak rahatsız etmeğe başlayınca uygulanır. Daha
önce uygulanması, kasılmaları etkileyip doğumu geciktirir. Geç
kalındığında ise hem anne gereksiz ağrı çekmiş olur hem de ağrılar daha
sık geleceğinden anne adayı işlem süresince hareketsiz kalamaz ve
epidural uygulanması zorlaşabilir.
AĞRISIZ DOĞUM NASIL YAPILIR?
Bel bölgesindeki duramater zarı etrafına (Epidural alana) ağrı kesici
ilaçların enjeksiyonu ile gerçekleştirilir. Anne adayı baskıyı,
dokunmayı hisseder, hatta kalkıp yürüyebilir ama ağrıyı hissetmez.
Normal doğum için gerekli olan doğum sancısı, kasılmalar vardır ama
rahatsız etmez.
İşlem 3 aşamada gerçekleşir:
1.aşamada annenin sırtında uygulama yapılacak bölge, antiseptik bir
sıvı(Baticon) ile silinir ve steril örtüyle örtülür. Bu enfeksiyonu
önlemek içindir.
2. aşamada cilt ve cilt altı çok ince bir iğne ile uyuşturulur.
3.aşamada ise epidural sahaya ucu künt bir iğne (tohy iğnesi) yardımıyla
kateter yerleştirilir ve ilaç verilir. Özellikle bu aşamada annenin
birkaç dakika kıpırdamadan durması çok önemlidir. Kateter yumuşak bir
maddeden yapılmış, incecik bir sondacıktır. İlk yapılan ilacın etkisi
geçince ilave ilaç yapılabilmesi için yerleştirilir. Kateterin dışarıda
kalan kısmı alerji yapmayan özel flasterle omuza kadar yapıştırılır.
Buradan ihtiyaç duyuldukça ara ara ilaç verilebildiği gibi önceden
programlanmış otomatik pompalarla sürekli belirli doz ilaç ta
verilebilir. Anne adayı ihtiyaç hissettiğinde bu pompaya bağlı bir
düğmeye basarak kendiye ek doz yapabilir. Buna Hasta Kontrollü Analjezi
(PCA) denir.
Bu kateter, doğumdan sonra annenin ağrısı kalmayınca hiç can yanmadan kolayca çıkarılır.
Epidural anestezinin normal doğumda uygulanmasındaki amaç sadece ağrıyı
gidermek olduğundan, epidural aralığa sezaryen ameliyatlarına göre daha
az dozlarda lokalanestezikile birlikte güçlü ağrı kesiciler de verilir.
Bu sayede motor kayıp olmayacağından anne adayı ağrı duymadığı halde
dokunmaları hissedebilir ve bacaklarını oynatabilir.
Lokal anesteziğin miktarı çok düşük tutularak anne adayının normal doğum eylemi sırasında yürüyebilmesi dahi sağlanabilir.
AĞRISIZ DOĞUM UYGULAMASINDAKİ RİSKLER NELERDİR?
En sık görülen yan etki ani tansiyon düşmesidir (hipotansiyon). Bu
problemi önlemek için, işlemden hemen önce damar yolundan yaklaşık bir
litre kadar sıvı hızlı bir şekilde verilerek damar yolunun dolması
sağlanır.
Ayrıca, işlem sonrası baş ağrıları, yetersiz anestezik madde
uygulanmasına bağlı tek taraflı anestezi oluşması, kullanılan ilaçlara
bağlı hafif derecede alerji ve cilt döküntüleri, enfeksiyon, nadiren
ıkınma hissini ortadan kaldırarak doğum süresinin uzaması, işlem sonrası
idrar yapmada geçici zorluklar ve yine çok çok nadiren felç gelişimi
gibi problemler sayılabilir.
İşlem deneyimli ellerde uygulandığında, bu tür problemlerin gelişmesi son derecede nadirdir.
AĞRISIZ DOĞUMUN AVANTAJLARI NELERDİR?
Günümüzde ayaklarda uyuşukluk veya ağırlık hissi olmaksızın doğum
sancısını yok etmek diğer bir ifadeyle “Mobil ağrısız doğum” mümkündür.
Uygulamadan sonra yürüyebilirsiniz. Epidural analjezi sizi sersemletmez,
hasta hissettirmez, ayrıca bağırsak hareketlerini durdurmaz, gaz
çıkarımını engellemez. Hem psikolojik rahatlama, hem de kas spazmının
çözülmesiyle normal doğum şansınızı artırır.
Doğum stresinizin çoğunu giderir, kaslarda gevşeme ve rahatlama sağlar.
Sancıları ağrı olarak değil, basınç ve kasılma olarak hissedersiniz.
Çıkım esnasında kasılmalara eşzamanlı ıkınarak doğuma katılabilir,
doğumunuzu çabuklaştırabilirsiniz. Doğum sonrası yorgun, bitkin
olmadığınız için bebeğinizi çok daha çabuk kucağınıza alır, hemen
besleyebilirsiniz. Tecrübeli uzmanların yaptığı epidural sonrası baş
ağrısı çok nadirdir(% 1 civarı). Oluşsa bile tedavisi mümkündür. Tedavi
edilmese bile 7-15 gün içinde kendiliğinden, iz bırakmadan geçer.
AĞRISIZ DOĞUM KİMLERE UYGULANMAZ?
Kanama bozukluğu olanlarda
Uygulama bölgesinde enfeksiyon veya yanık varlığında
Pıhtılaşmayı önleyici tedavi alanlarda
Anne adayının uygulamaya onay vermemesi durumlarında epidural anestezi uygulanmaz.
Ağrısız doğum yapmak doğum odası (Travay) ünitesindeki görevli personele
ağrısız doğum yapmak istediğinizi belirtmeniz gerekmektedir.
Size ve bebeğinize sağlıklı bir yaşam dileriz.