Astım;
nöbetler
halinde gelen, göğüste bası-sıkışma hissi, nefes darlığı, hırıltılı
solunum ve öksürük şikâyetleriyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Gün
içinde veya mevsimsel değişiklikler gösterebilir. Bazen allerjik nezle
belirtileri (burun tıkanıklığı, burun akıntı, hapşırık) astıma eşlik
edebilir.
Astımın ortaya çıkışında bazı kişisel ve çevresel faktörler etkilidir. Kişisel faktörler:
•Kişiyi astıma yatkın kılan
kişisel faktörlerin başında genetik gelir. Ailesinde astım öyküsü
olanlarda hastalık daha sık görülmektedir.
•Genetik olarak astıma yatkın kişilerin emosyonel durumları da hastalığın ortaya çıkışında kişisel bir faktördür.
•Kişisel diğer faktörler obezite
ve cinsiyettir. Çocukluk çağında erkeklerde, yetişkin dönemde ise
kadınlarda daha sık görülmektedir.
Çevresel faktörler astımın ortaya çıkışında etkili olmakla kalmayıp aynı
zamanda hastalık belirtilerinin şiddetlenmesine de yol açmaktadır. Bu
faktörler:
•Allerjenler: ev tozu akarları, kedi, köpek gibi ev hayvanları, hamam böceği, küf mantarı, polenler vs.
•Sigara: Hastalığın ortaya çıkışında, atak oluşumunda, tedavinin etkisiz kalmasında rol oynar.
•Mesleki etkenler
•Enfeksiyonlar
•Hava kirliliği
•Katkı maddesi bulunan besinler
•İlaçlar (aspirin, bazı ağrı kesiciler, vs.)
Gebelikte solunum yollarında değişiklik olur mu?
Gebelikteki hormonların etkisiyle tüm vücutta olduğu gibi sollunum
yollarında da ödem gelişir. Buna bağlı burun tıkanıklığı, burun akıntısı
görülür ve alllerjik nezle ile karışabilir. Bu belirtiler 24. haftadan
sonra daha belirgindir. Gebelikteki hormonların solunum merkezini uyarma
etkisi vardır ve daha hızlı solunuma sebep olur. Gebe bunu nefes
darlığı olarak hissedebilir. Bunlar fizyolojik değişikliklerdir.
Gebelik astımı nasıl etkiler?
Tedavi görmeyen astımlı gebelerin yaklaşık üçte birinde şikâyetler
hafifler, üçte birinde değişiklik olmaz, üçte birinde ise belirtiler
şiddetlenir. Ayrıca aynı kişinin farklı gebeliklerinde astım farklı
seyir gösterebilir. Gebelikte gastroözofageal reflü ve stres de astım
şiddetini artıran etkenlerdir.
Kontrol altında olmayan astımın gebeliğe etkileri nelerdir?
Astım belirtileri şiddetli olan gebelerde kan oksijeni ve rahim kan
akımı azalarak anne ve bebekte bazı problemler oluşturabilir:
•Annede:
oŞiddetli kusma
oHipertansiyon
oVajinal kanama
oSezaryen endikasyonu
oAnne ölümünde artış
•Bebekte:
oPrematüre doğum
oAnne karnında büyüme geriliği ve düşük doğum ağırlığı
oPerinatal bebek ölümünde artış
oPerinatal hipokside artış
oBebek taşikardisinde artış
Astım kontrol altında ise bunlar hiç gelişmez.
Astımın kontrol altında olmasından ne anlaşılır?
•Astım belirtisinin haftada iki veya daha az görülmesi ve şiddetinin hafif olması
•Geceleri astım belirtisi olmaması
•Egzersiz dahil tüm aktivitelerinin kısıtlanmadan yapılması
•Rahatlatıcı ilaç kullanımına haftada ikiden fazla ihtiyaç duyulmaması
•Solunum fonksiyonlarının normal olması
Gebelerde astımı kontrol altına almak için ne yapılmalı?
•Gebelik süresince olabilecek değişiklikler anlatılmalı
•Astımı şiddetlendirecek etkenler(sigara, alerjenler vs.) hakkında bilgi verilmeli
•Tüm gebelik süresince gebe takipte tutulmalı
•Doktor önerisiyle ilaç kullanmaları belirtilmeli
Gebelerde astım ilaçları güvenli midir?
Astım tedavisinde kullanılan ilaçların çoğu gebelikte güvenle
kullanılabilir. Bu ilaçlara bağlı olası yan etkiler kontrol altında
olmayan astımın neden olacağı zararların yanında rahatlıkla göz ardı
edilebilir. Gebelikte astım ilaçları astım kontrolü için göğüs
hastalıkları ve kadın doğum uzmanın kontrolü ve önerisiyle korkmadan
kullanılmalıdır.
Gebelikte astım tedavisi nasıl olmalıdır?
Tedavide prensip, astımı kontrol altında tutan en az sayıda ve dozda ilacın kullanılmasıdır.
Gebelik öncesinde kullanılan ilaçlar gebelikte değiştirilmeli midir?
İlacın değiştirilmesi gerekmez ancak astım kontrol altında ise ilaç sayısı ve dozu azaltılabilir.
Gebelikte allerjik nezle tedavisi gerekli midir?
Haftada dört günden az belirti gösterenlerde tedavi gerekmez. Belirtiler
şiddetliyse loratadin veya setrizin tercih edilmelidir.
Belirtilerin şiddetli olduğu ve uzun sürdüğü hastalarda budesonid burun
spreyi ile birlikte loratadin veya setrizin kullanılabilir.
Astımlı gebede doğum yöntemi ne olmalıdır?
Gebeliğin son haftalarında astımda şiddetlenme pek görülmez. Kontrol
altındaki astımlı gebelerde normal gebelerden farklı bir yaklaşım
gerekmez. Doğum sırasında daha önce kullanılan ilaçlara devam edilir.
Stres, astımı tetikliyorsa rahatlatıcı ilaçlar uygulanabilir.
Sezaryen yapılacaksa bölgesel anestezi tercih edilmelidir.
Doğumdan sonra astım seyri nasıl olur?
Doğumdan sonraki 2 hafta-3 ay içinde gebelik öncesi duruma döner.
Astım ilaçları emzirme döneminde güvenle kullanılabilir mi?
Gebelikte kullanılan ilaçlara emzirme döneminde de güvenle devam edilir.
Astımlı hastalar hastanemizin göğüs hastalıkları polikliğine nasıl başvurabilir?
Alo182 randevu hattından veya internetten göğüs hastalıkları polikliniğine randevu alınabilir.